Ushqime qė ushqejnė kancerin dhe pėrkeqėsojnė shėndetin tuaj.

Kur ekspertėt mjekėsorė flasin pėr ushqimin qė shkakton kancerin, mendohet tė jenė substanca kancerogjene qė pėrmbajnė ushqimet, si dhe kimikate qė shkaktojnė kancer.

Ja cilat janė disa nga ushqimet e dėmshme:

Domatja ėshtė njė nga ushqimet mė tė shėndetshme qė mund tė hani, por nėse konsumoni domate tė konservuara ju e ekspozoni veten drejt kancerit. Shumė kanaēe tė domateve tė konservuara janė bėrė nga bisfenoli A, i cili njihet edhe si BPA. Ka prova qė BPA ndikon nė sistemin hormonal dhe rrit rrezikun e kancerit tė gjirit dhe prostatės. Eliminoni mundėsinė qė kėto kimikate tė futen nė trupin tuaj. Ju duhet tė blini domate tė freskėta.

Buka e bardhė shkakton njė rritje tė madhe tė nivelit tė sheqerit nė gjak qė mund tė ēojė nė kancer.Njė studim tregoi se njerėzit qė hanė pesė feta bukė tė bardhė ēdo ditė kanė dyfishin e mundėsisė pėr tė marrė kancerin e veshkave sesa njerėzit qė hanė njė fetė e gjysmė. Ėshtė mirė tė konsumoni bukė tė zezė.

Konsumimi i mishit tė kuq nuk do tė thotė se ju do tė merrni kancer, por ka njė rrezik nė rritje. Ėshtė veēanėrisht e rrezikshme kur ruhet nė njė nxehtėsi tė lartė, pastaj formon njė kimik tė njohur si njė amine heterociklike. Mishi i kuq pėrmban nitrate tė cilat bėhen kanceroze kur konsumohen dhe konsumimi i tepėrt rezulton nė formimin e pėrbėrjeve nitrozo qė sulmon membranat mukozale tė zorrės sė trashė. Ushqimi i mishit tė kuq duhet tė jetė i kufizuar dhe tė kthehet nė konsumimin e peshkut.

Mishi i bardhė metabolizohet nė trup si dhe sheqeri, megjithatė, i nėnshtrohet njė procesi tė zbardhjes i cili ėshtė i dėmshėm pėr trupin tuaj dhe pas njė periudhe tė gjatė konsumimi mund tė krijojė qeliza tė kancerit. Mielli i grurit ėshtė alternativa mė e mirė sepse nuk kalon nėpėr procesin e zbardhjes.

Mishi i pėrpunuar gjendet shpesh nė tryezat tona, proshutė, sallam, ose tė tjera. Kur mishi pėrpunohet, do tė thotė se ajo trajtohet nė njė farė mėnyre. Ėshtė njė ushqim i konservuar, i tymosur, i thatė ose i trajtuar me nitrate. Studimet kanė treguar se nitratet janė tė lidhur me disa lloje tė kancerit dhe nėse nuk hani mish tė pėrpunuar, aq mė tė pakta janė shanset pėr tu prekur nga kanceri.

Janė patate tė skuqura qė pėrmbajnė kimikėn e njohur si acrylamide, e cila ndodh kur niseshteja i nėnshtrohet njė temperature tė lartė. Organizata Botėrore e Shėndetėsisė e ka klasifikuar akrilamidin si kancerogjen, pasi studimet laboratorike kanė treguar se rrit rrezikun e kancerit.

Lėngjet pėrmbajnė shumė sheqer, janė tė larta nė kalori dhe pėrmbajnė 4-metilimidazol, qė i jep pijeve tė buta ngjyrėn e tyre kafe. Studimet kanė treguar se kėto kimikate rrisin rrezikun e kancerit. Disa vende kanė filluar tė nxjerrin ligje pėr kufizimin e pėrdorimit tė 4-metilimidazolit.

Problemi me kokoshkat nga mikrovala ėshtė se kokrrat janė tė mbushura dhe tė veshura me kimikate qė nuk janė tė mira pėr ne. Nė disa raste, testet kanė treguar lirimin e diacetil, njė kimik toksik qė ka qenė i lidhur me kancerin e mushkėrive.

Konsumi i tepėrt i alkoolit mund tė ēojė nė kancer tė trurit, laring, ezofag, mėlēi,stomak, prostatė, kancer pankreatik dhe kolorektal, sipas hulumtimeve. Arsyeja ėshtė se alkoli ėshtė formuar nga acetaldehidi qė prish formimin e ADN-sė dhe proteinave. Megjithatė, kjo nuk ndodh me verėn e kuqe, e cila pėrmban resveratrol, e cila ėshtė e mirė pėr luftimin e kancerit. Ėshtė e rėndėsishme qė konsumimi tė jetė i moderuar.

Pjesėt e karbonizuara pėrmbajnė njė sasi tė madhe tė amines heterociklike, tė cilat ne i kemi pėrmendur tashmė nė rastin e mishit tė kuq. Minimizoni konsumimin e tyre.