Cilat janė mė tė ushqyeshme - kumbullat e njoma apo ato tė thata?

Nėse njeh ndonjė person me osteoporozė, mund tė njihni disa nga shenjat e dukshme tė saj, siē janė kockat e thyera, forca e dobėt e kapjes ose dhimbja e shpinės.

Njerėzit me osteoperoze mund tė zhvillojnė njė qėndrim tė "pėrkulur" ose bėhen mė tė shkurtėr, sepse kockat e tyre janė tė ngjeshura. Megjithatė, ka njė lajm tė mirė, pasi njė studim i ri ka zbuluar efektet galopante dhe pozitive tė kumbullave tė thata. Shkencėtarėt zbuluan se "kumbullat e thata jo vetėm qė mbrojnė, por edhe mė e rėndėsishmja kthen humbjen e kockave nė dy modele tė veēanta tė osteopenisė", njė tjetėr emėr pėr humbjen e kockave dhe paraardhėsin e osteoporozės. Osteoporoza prek tė dyja gjinitė edhe meshkujt dhe femrat, edhe pse mė shumė gratė sesa meshkujt.

Ironikisht, disa ilaēe tė marra pėr osteoporozėn nė pesė vjet ose mė shumė kanė treguar tė shkaktojnė kancer esofageal, sipas njė studimi tė Oksfordit. Sidoqoftė, nė eksplorimin e terapive alternative jo farmakologjike, hulumtuesit zbuluan kumbullat e thata jo vetėm qė mund tė mbronin, por tė kthenin situatėn.

Studiuesi Bahram H. Arjmand, nga Universiteti Shtetėror i Floridės, tha se gjatė gjithė karrierės sė tij, ai do ka shqyrtuar shumė fruta, duke pėrfshirė fiqtė, luleshtrydhet dhe rrushin e thatė, por asnjėri prej tyre nuk afrohet pėr tė pasur efekt tek dendėsia e kockave aq sa kanė kumbullat e thata.

Ai shtoi se pėr shėndetin e kockave, ky ushqim i veēantė ėshtė i jashtėzakonshėm. Studimet tregojnė se njė pjatė me kumbulla tė thata mund tė parandalojė humbjen e kockave te gratė mė tė vjetra pas menopauzės osteopenike.

Kumbullat pėrmbajnė 26 % tė konsumit referues dietik (RDI) nė vitaminė C; 13 % nė vitaminė K; dhe 11 % nė vitaminė A, ose retinol, si dhe hekur, kalium, tiaminė, riboflavin dhe kalcium, plus vitamina B6 dhe niacinė pėr tė metabolizuar njė nga pengesat mė serioze: pėrmbajtjen e lartė tė sheqerit natyror dhe karbohidrateve.Sa i pėrket kumbullave tė thata, njė 1-gotė ju jep 87 % tė RDI tė vitaminės K. Fibra e tretshme ndihmon nė ngadalėsimin e thithjes sė glukozės, e cila stabilizon nivelet e sheqerit nė gjak.

Pėr shkak se kumbullat e thata janė njė burim i koncentruar i ushqyesve dhe nutricioneve tė gjetura nė kumbulla, potencialin i tyre antioxidant ėshtė gjashtė here me i lartė se te frutat e freskėta. Kumbullat e njoma janė gjithashtu dukshėm mė tė larta nė antioksidantė se shumė fruta tė tjera tė thata.