Tashmė njė grafik informues i krijuar nga faqja e internetit Personalise.co.uk synon qė tė tregojė se ēfarė ndodh ekzaktėsisht nė trup nė 24 orėshin pas konsumimit tė pijes energjike.
Sasia e kafeinės nė njė kanaēe ose shishe tė pijes energjike mund tė variojė nga 80 mg deri nė mbi 500 mg.
E krijuar duke pėrdorur informacion nga burime tė sigurta si: UKs National Health Service (NHS), US Food and Drug Administration (FDA) dhe prodhuesi i pijeve energjike Red Bull, grafiku informues ndjek njė shkrim tjetėr tė publikuar mė herėt gjatė kėtij viti, qė zbulon sesi Coca-Cola ndikon nė trup 1 orė pasi ne e konsumojmė atė. Nė kėtė grafik tė ri informues, gjithėsesi, kemi detajet sesi njė pije energjike, le tė themi Red Bull, ndikon nė trup nė njė periudhė 24 orėshe.
Pijet energjike tregėtohen si pije qė rrisin performancėn mendore dhe fizike. Kafeina ėshtė stimuluesi mė i zakonshėm nė kėto pije, por disa lloje tė veēanta pijesh pėrmbajnė edhe stimulus tė tjerė me bazė bimore si pėr shembull guarana dhe ginseng. Sipas The Substance Abuse dhe Mental Health Services Administration (SAMHSA), sasia e kafeinės nė njė kanace ose shishe me pije energjike mund tė variojė nga 80 mm deri nė mbi 500 mg. Pėr krahasim, njė gotė kafe prej 150 ml pėrmban rreth 100 mg kafeinė. Ashtu si soda, pijet energjike janė gjithashtu tė ngopura me sheqer. Njė kanaēe prej 250 ml Red Bulli pėrmban rreth 27.5 gramė sheqer.
Studime tė shumta kanė sugjeruar qė pijet energjike mund tė kenė ndikime negative nė shėndet. Njė studim i vitit 2013 i raportuar nga Medical News Today, zbuloi se pijet energjike mund tė ndryshojnė funksionin e zemrės tė tė rriturve tė shėndetshėm, ndėrsa njė studim tjetėr e lidhi konsumimin e pijeve energjike me sjellje tė tjera tė pashėndetshme, si pėr shembull, duhanpirja.
Por ēfarė bėjnė ekzaktėsisht pijet energjike nė trup pasi ne i konsumojmė ato? Zvogėlojnė sheqerin, energjia bie dhe kafeina pakėsohet.
Sipas grafikut informues, kafeina futet nė rrjedhėn e gjakut nė mė pak se 10 minuta pas konsumimit tė pijeve energjike, duke shkaktuar rritje tė rrahjeve tė zemrės dhe presionit tė gjakut.
Pas 15-45 minutave, nivelet e kafeinės nė gjak arrijnė kulmin. Si rezultat, njė person do tė ndihet shumė vigjilent dhe do tė pėrjetojė njė pėrqėndrim shumė tė shtuar. Kafeina ėshtė njė drogė dinake qė pėrkohėsisht bllokon adenozinėn( njė lėndė kimike qė ndikon nė lodhjen qė nė ndjejmė), qė do tė veprojė dhe do tė rrisė molekulat nė tru qė tė tregojnė qė ndihesh mirė (siē ėshtė dopamina) dhe ti gjithmonė ndihesh mė gati. Ndihesh mė i vėmendshėm dhe ndihesh mė mirė me veten, tha kėrkuesi i shkencave tė komunikimit dhe ushqimit Dr. Stuard Farrimond pėr Daily Mail.
E gjithė kafeina absorbohet pas 30-50 minutash tė konsumimit tė pijes energjike, sipas grafikut informues, dhe mėlēia i pėrgjigjet kėsaj duke thithur mė shumė sheqer nga sistemi i qarkullimit tė gjakut.
Ky grafik informues pėrshkruan se ēfarė ndodh nė trup pasi ne konsumojmė njė kanaēe me pije energjike.
Nė mė pak se njė orė, efektet e kafeinės do tė fillojnė tė largohen dhe mund tė ndodhė njė ulje e sheqerit nė gjak. Nivelet e energjisė do tė fillojnė tė ulen dhe mund tė ndjeni lodhje. Do tė duhen rreth 5 deri nė 6 orė qė trupi tė arrijė 50% tė reduktimit tė sasisė sė kafeinės nė sistemin e qarkullimit tė gjakut, kjo e njohur si gjysma e jetės, dhe mendohet qė pėr femrat qė marrin ilaēe pėr tė kontrolluar lindjet ky proces do dyfishin e kohės, pra njė mesatare prej 12 orėsh pėr trupin qė tė heqė tė gjithė kafeinėn nga sistemi i qarkullimit tė gjakut, por kjo gjithashtu varet nga faktorė tė ndryshėm nė persona tė ndryshėm.
Shtatzėnia, dėmtimet e mėlēisė dhe drogėra tė tjera gjithashtu ngadalėsojnė normėn nė tė cilėn kafeina eleminohet plotėsisht nga trupi, tha Dr. Farrimond pėr The Daily Mail. Sigurisht, fėmijėt dhe adoleshentėt e kanė gjysmėn e jetės mė tė gjatė, qė do tė thotė se kafeina do tė qėndrojė nė gjakun e tyre mė gjatė dhe nė nivele mė tė larta se tek tė rriturit. Kjo ėshtė arsyeja pėrse pijet me kafeinė mund tė shkaktojnė probleme sjelljeje dhe momente ankthi tek fėmijet.
Ulja e nivelit tė kafeinės mund tė ndodhė rreth 12-24 orė pas konsumimit. Grafiku informues sqaron se individėt qė konsumojnė pije energjike rregullisht mund tė pėrjetojnė uljen totale tė kafeinės nga 12 nė 24 orė pas konsumimit, dhe kjo pėrfshin simptoma tė dhimbjes sė kokės, irritim dhe kapsllėk.
Dr. Farrimond shpjegoi se simptomat e uljes sė nivelit tė kafeinės mund tė zgjasin deri nė 9 ditė dhe ashpėrsia e tyre varet nga sasia e kafeinės sė konsumuar. Pėr konsumuesit e rregullt tė pijeve energjike, duhet rreth 7 deri nė 12 ditė pėr trupin qė tė mėsohet me njė dozė fikse tė kafeinės, kjo sipas grafikut informues. Njė person e ka tė vėshtirė tė stimulohet nga kėto pije kur trupi i tij tė mėsohet me kafeinėn.