Tė ulesh pėr njė darkė tė pangutshme nė njė restorant me shėrbim tė plotė mund tė duket si njė zgjidhje mė e shėndetshme sesa tė marrėsh njė hamburger dhe patate tė skuqura gjatė kohes qė i jepni makinės. Por a ėshtė kjo e vėrtetė?
Kjo ėshtė pyetja qė kėrkuesi nga Universiteti i Ilinoisit Ruopeng kėrkoi ti jepte pėrgjigje, duke krijuar njė grup qė analizonte tė dhėnat e viteve 2003-2010 nga Shėndeti Kombėtar dhe Ekzaminimi i Vėzhgimit tė Ushqyerjes prej mė shumė se 18,000 Amerikanėsh.
Duket sikur kudo ku ju shkoni tė hani, dhe ēfarėdo tė jetė ajo qė ju hani, ju pėrfundoni duke marrė njė mesatare prej mė shumė se 200 kalorish mė shumė sesa kaloritė qė do tė merrnit nėse do tė ushqeheshit nė shtėpi, kjo sipas njė letre tė publikuar nė Gazetėn Europiane tė Ushqyerjes Klinike.
Kjo vazhdon tė bėhet mė keq.
Tė ushqehesh nė disa restorante tė respektuara dhe me emėr duket sikur ėshtė mė pak e shėndetshme sesa te hash nė dyqanet e ushqimeve tė shpejta fast food. Ndėrkohė qė ju merrni disa vlera ushqyese- si vitamina, potasium dhe acide yndyrore omega-3, tė cilat varen nga ato qė ju porosisni, ju gjithashtu jeni tė rrezikuar tė konsumoni mė shumė sodium dhe kolesterol.
Si ndodh kjo gjė? Ju jeni mė tė predispozuar pėr ta kaluar me ushqimin nė njė restorant me shėrbim tė plotė sesa kur ushqeheni nė fast food, tha njė profesor i shėndetit tė komunitetit. Ai shkroi se kjo tregon qė sjellja ndaj dietave ėshtė e influencuar nga mjedisi ku ushqeheni dhe qė faktorė tė ndryshėm duke pėrfshirė kohėn e gjatė tė ushqyerjes, shoqėrizimin dhe varieteti i lartė nė ushqime kontribuojnė nė teprimin e marrjes sė kalorive nė njė restorant me shėrbim tė plotė.
Sipas njė letre tė veēantė nė Ushqyerjen e Shėndetshme Publike tė publikuar nė Gusht qė doli me konkluzione tė ngjashme, rritja e marrjes sė kalorive nė restorante ėshtė mė e lartė tek personat me tė ardhura mesatare krahasuar me personat me tė ardhura tė larta, dhe mė tė larta pėr personat me ngjyrė krahasuar me personat e bardhė.
Njė studim i mėparshėm zbuloi se vaktet nė tė cilat ushqeheni vetėm dhe nė restorante tė vogla, tė cilat u numėruan afėrsisht nė gjysmat e restoranteve nė Shtetet e Bashkuara pėrjashtohen nga rregullat federale tė finalizuara nė fundin e vitit 2014, duke kėrkuar postimin e kalorive nė restorante, nė dyqanet komode dhe kinematė, me tė paktėn 20 vendndodhje, permbanin dy apo tre herė mė shumė kalori sesa mesatarja qė njė i rrituri i duhej.
Informacioni i publikuar ne JAMA Mjekėsia e Brendshme nė Maj tė vitit 2013, pėrfshiu analizime tė 157 vakte tė plota nga 33 restorante tė pėrzgjedhur nė mėnyrė tė rastėsishme nė njė sipėrfaqje prej 24 kilometrash katrore nė Briston. Nė mesatare vaktet pėrmbanin rreth 1327 kalori shtesė. Vaktet italiane ishin akoma mė keq me 1755 kalori shtesė. Vaktet Amerkane kishin 1494 kalori shtesė, dhe vaktet kineze kishin 1474 kalori shtesė. Vaktet Vietnameze ishin me kaloritė mė tė ulta prej 922 kalorish, dhe vaktet japoneze kishin 1027 kalori shtesė.
Kjo gjė ėshtė e frikshme nėse ne i krahasojmė kėto shifra me kaloritė qė ne duhet tė konsumojmė pėr tė qėndruar tė shėndetshem. Mesatarja e rekomanduar pėr marrjen e kalorive varion nė bazė tė moshės, gjinisė apo mėnyrės sė jetesės, kjo bazuar nė formulėn e Institutit tė Mjekėsisė. Pėr femrat kjo mund tė variojė nga 1600 nė 2400 kalori, dhe pėr meshkujt nga 2000 nė 3000 kalori nė ditė.