Por, tė jesh njė njeri me njė post qė fjalimet janė domosdoshmėri, tė ngecėsh do tė thotė katastrofė. Nė njė studim tė bėrė me tė rritur tė shėndetshėm, rezultoi se numri i momenteve bosh gjatė njė jave, si pėr shembull tė harrosh nėse e mbylle derėn kur dole, ėshtė mesatarisht gjashtė. Ky numėr ėshtė i pavarur nga mosha, gjinia apo inteligjenca. Tė mbash mend ėshtė njė proces aktiv dhe qė tė japėsh maksimumin duhet tė jesh shumė i kujdesshėm, ti planifikosh gjėrat dhe tė jesh shumė i organizuar.
Ekzistojnė disa truke dhe strategji qė ndihmojnė nė pėrmirėsimin e kujtesės.
Lidheni kujtesėn me vendin
Ėshtė e rėndėsishme ta lidhėsh kujtimin me mjedisin ku ai u krijua. Si pėr shembull , nėse kujton aromėn nė ajėr kur po dėgjoje njė shaka, tė ndihmon shumė pėr tė kujtuar shakanė. Kur je nė provim dhe nuk tė kujtohen njė pyetje qė e ke lexuar, fokusohu nė vendin se ku po e mėsoje, ambientin ku po rrije dhe kujtesa do jetė mė e qartė.
Shtrėngo grushtin
Kėrkuesit kanė arritur nė pėrfundimin se ndihmon nė kujtesė shtrėngimi i grushtit tė djathtė . Kur jeni duke bėrė listėn e pazarit, ose kur po pėrpiqeni tė memorizoni njė numėr, shtrėngoni grushtin e djathtė dhe, kur tė jeni duke u pėrpjekur tė kujtoni, pėrsėrisni veprimin. Kjo lėvizje mendohet se aktivizon zonėn kyē nė tru pėr tė rikujtuar.
Mėso diēka tė re ēdo natė
Mėnyra mė e mirė pėr tė forcuar memorien ėshtė qė ēdo natė tė lexoni informacione tė reja. Kjo ndihmon sepse gjatė natės nuk merren informacione tė reja dhe ato qė lexohen para se tė flihet mbahen mend mė mirė ditėn tjetėr.
Shikoni foto tė kafshėve tė vogla, si kotelet
Foto tė lezetshme tė kafshėve jo vetėm qė bėjnė tė ndiheni mė mirė , mė tė lumtur, mė tė qeshur, por ndihmojnė nė pėrqendrim.
Nė njė eksperiment tė kryer nga Universiteti Hiroshima, 132 pjesėmarrėsve iu kėrkua qė tė luanin njė lojė. Shumica dėshtuan nė pėrpjekjen e parė. Mė pas atyre iu kėrkua qė tė shikonin disa foto tė lezetshme tė kafshėve. Pas kėsaj performanca e studentėve u rrit me 44%.
Pini mė shumė qumėsht
972 personave iu kėrkua qė tė plotėsonin disa formularė me tė dhėnat e tyre dhe mė pas iu nėnshturan testeve psikologjike. U vu re se personat qė konsumonin qumėsht 6 -7 herė nė jave kishin rezultate mbresėlėnėse nė krahasim me ata persona qė nuk konsumonin pothuajse aspak qumėsht.
Bėni mė shumė ushtrime
Ushtrimet e ndryshme, sidomos ato aerobike, kanė provuar se pėrmirėsojnė shumė aftėsinė e trurit pėr tė pėrthithur informacione tė reja.
Ushtrimet gjithashtu inkurajojnė prodhimin e qelizave tė reja tė trurit nė zonėn e hipokampusit, e cila ėshtė zona pėrgjegjėse pėr tė mėsuarin dhe kujtesėn.
Vėrtisni sytė
Kjo mund tė pėrbėjė njė problem nė pamje tė parė, duke pasur parasysh se nė qoftė se ju e bėni kėtė veprim, shumė njerėz mund tju shikojnė me dyshim. Mos u shqetėsoni se ēfarė mendojnė tė tjerėt. Sipas studimeve, ėshtė mė se e nevojshme qė pėr tė ruajtur pėrqendrimin duhet tė vėrtisėsh sytė 30 sekonda vertikalisht, 30 sekonda horizontalisht dhe pėr 30 sekonda ta pėrqendrosh shikimin pėrpara. Kjo sepse pjesa e majtė dhe e djathtė e trurit kryejnė procese tė ndryshme dhe lėvizja e tillė ndihmon nė komunikimin midis tyre.
Thojeni mė zė tė lartė
Kjo ėshtė edhe metoda mė e thjeshtė pėr tė mbajtur mend. Tė thuash me zė tė lartė, apo edhe ta thuash me vete, se ku i ke lėnė ēelsat, apo se ēfarė do blesh nė dyqan, ndihmon shumė pėr tė kujtuar mė vonė.
Thuaji stop duhanit
Duhani shkakton dėme tė mėdha nė memorie. Nga 70 persona tė moshės 18-25 vjeē qė iu kėrkua tė mėsonin njė listė pėrmendėsh , ata qė nuk pinin duhan arritėn tė mbanin mend mesatarisht 81% tė listės, kurse duhanpirėsit mundeshin tė mbanin mend vetėm 59%.
Pėrdorni imagjinatėn
Kujtesa juaj ndihmohet mė shumė nėse pėrdorni imagjinatėn dhe figura pėr tė mbajtur mend vende ose njerėz tė ndryshėm, mė shumė se sa po tė pėrdorni fjalė.
Pėr shembull, nėse ju takoni njė person tė ri, pėrpiquni tė fiksoni diēka mbi fytyrėn e tij dhe, kur tju duhet tė kujtoni emrin, do tė jetė mė e thjeshtė nėse kujtoni njė detaj karakterizues.
Pini ēaj jeshil
Sipas hulumtuesve shkencorė, konsumimi i rregullt i ēajit jeshil ndihmon nė pėrmirėsimin e kujtesės. Ky ēaj pėrmban dhe molekulėn organike EGCG, e cila luan rol kyē nė frenimin e shfaqjes sė sėmundjeve si alcajmeri , si dhe ėshtė e pasur nė antioksidues qė mbrojnė njeriun nga sėmundjet e lidhura me moshėn.
Hani ēokollata
E testuar nė mbi 2000 vullnetarė, teoria se ēokollata ndihmon nė pėrmirėsimin e kujtesės ėshtė mė se e vėrtetė.
Mėsoni tė paktėn njė gjuhė tė huaj
Tė mėsuarit e njė gjuhe tė huaj pėrmirėson memorien, madje edhe nė njė moshė tė madhe.
Dygjuhėsia mendohet se vonon me disa vite sėmundjet degjeneruese tė trurit, si ēmenduria, dhe ndihmon nė ngadalėsimin e plakjes sė trurit.
Shikoni natyrėn
Sipas studimeve, personat qė ne ecjet e tyre tė pėrditshme shikonin natyrė, dilnin 20% mė mirė nė testet e memories se sa personat qė kur dilnin shikonin vetėm rrugė dhe ndėrtesa.
Thjesht shikimi i fotove tė natyrės shoqėrohet me shumė efekte tė dobishme.
Flini mjaftueshėm
Njė gjumė i bollshėm shkakton ndryshime nė tru, qė ndihmojnė nė kujtesė. Gjumi ndihmon kujtimet e reja qė tė fiksohen mė mirė nė tru-njė proces ky qė shkencėtarėt e quajnė konsolidim i memories.
Kjo ndodh sepse lidhjet midis qelizave tė trurit forcohen nga njė pushim i duhur.
Kur zgjohesh pas njė gjumi tė mirė, aftėsia pėr tė pėrthithur njohuri tė reja rritet ndjeshėm.