Si mund tė ulim presionin e lartė tė gjakut?

Gjashtė mėnyra pėr ta ulur presionin e lartė tė gjakut.

Nga presioni i lartė e gjakut vuajnė pothuajse 1/3 e njerėzve tė moshuar nė shtetet nė zhvillim. Njė studim mė i ri amerikan konstatoi se me ndryshimet e caktuara tė mėnyrės sė jetės mund ti iket shtypjes sė lartė tė gjakut, e me vetė kėtė edhe tė zvogėlohet mundėsia nga sulmi nė zemėr apo tru.

Ekspertėt nga Boston's Brigham, Women's Hospital dhe Hardvard Medical School tė udhėhequr me dr. John Forman vendosėn tė pėrcjellin rrezikun nga hipertensioni duke pėrcjellė shprehitė e 84 mijė gra tė cilat kanė pasur shtypje normale tė gjakut nė fillim tė studimit.

Ėshtė konstatuar se ato gra nė periudhė prej 14 vjetėsh me shprehitė e gjashtė mėnyrave tė jetės kanė zvogėluar rrezikun nga shtypja e lartė e gjakut pėr 80%.

Gjashtė rregullat pėr uljen e shtypjes sė gjakut:

Mbajta e peshės normale tė trupit

Ushtrimet fizike

Ushqimi i shėndetshėm

Konsumim i matur i alkoolit

Mospėrdorimi i panevojshėm i ilaēeve

Pėrdorimi i zėvendėsuesve pėr acid folik.

"Nėse i pėrmbaheni vetėm njė prej kėtyre gjashtė rregullave, mund tė zvogėloni rrezikun nga shtypja e lartė e gjakut. Megjithatė nėse iu pėrmbaheni mė shumė se njė prej rregullave, rreziku do tė jetė gjithnjė mė i vogėl", shpjegon dr. Forman. Shprehitė e shėndosha tė jetės janė tė efektshme edhe tek njerėzit nė familjes e tė cilėve janė vėrejtur rastet me shtypje tė lartė tė gjakut, ndėrsa studimi konstatoi se faktori mė i rėndėsishėm ėshtė mbajtja normale e peshė.

Sėmundjet e zemrės dhe sulmi nė tru janė vrasės botėror numėr njė, duke shkathuar 17,5 miliona vdekje nė vit- prej tė cilėve 80 pėr qind bien nė shtetet e varfra, tė mesme apo tė zhvilluara. Lajmi i mirė ėshtė se sėmundjet e zemrės dhe sulmi nė tru nė masė tė madhe mund tė parandalohen nėse hiqen agjentet kryesorė tė rrezikut tė sėmundjeve kardiovaskulare , siē janė pirja e duhanit, shtypja e lartė e gjakut, kolesteroli dhe sheqeri nė gjak, konsumimi i dobėt i pemėve dhe perimeve, pesha dhe trashėsia si dhe aktiviteti i dobėt fizik.