Gjurmėt e para tė artit figurativ i pėrkasin periudhės sė neolitit. Nėpėrmjet zbulimeve tė shumta arkeologjike, nė zona tė ndryshme tė vendit, janė gjetur qindra e mijėra qeramika, terrakota, zbukurime ne metal etj., qė u pėrkisnin fiseve ilire, paraardhėsve tė drejtpėrdrejtė tė Shqiptarėve tė sotėm.
Prodhimet mė tė herėshme janė tė thjeshta, pėr pėrdorim praktik, por nė to shfaqen edhe vlera artistike si nė format zoomorfe tė enėve ashtu edhe nė dekoracionin, gdhendjet dhe elemente tė tjerė. Nga shekulli i gjashtė deri nė shekullin e tretė p.e.re nė qeramika vizatohen linja dhe figura gjeometrike; forma ndėrtohet me siluetė mė elegante dhe pasurohet me elementė plastikė.
Shumė enė tė kėsaj periudhe, qė ruhen sot nė muzetė e Shqipėrisė, kanė vlera tė mirėfillta artistike dalluese vendase, qė nuk i ndeshim nė artin e fqinjėve tė tjerė po aq tė lashtė si Helenėt, Maqedonėt apo Romakėt.
Nga ato enė tė lashta, tė zbukuruara me dekoracione e fraktura plastike, nis rruga e skulpturės nė truallin e Shqipėrisė duke u bėrė kėshtu bashkėudhėtarė me artin e popujve mė tė hershėm tė Europės.
Tipare mė tė qarta u dukėn sidomos me formimin e qyteteve ilire Bylis, Amantia, Foinikue, Butrot si dhe me ngulmimet Helene si: Dyrahu, Apolonia, Oriku etj.