Qytetet me primatin arkitektonik nė botė.

Qytete tė ndryshme kanė prodhuar arkitektė tė cilėt kanė projektuar objekte qė njihen botėrisht pėr karakteristikat e tyre.

Jo tė gjithė arkitektet i kanė dhėnė botės mrekulli arkitektonike tė shumta, me shikimin e tė cilave tė kėnaqen sytė.

Perspekti ka listuar 10 qytete tė cilat mbajnė primatin nė botė:

1.Dubai

Duke qėndruar nė lartėsi prej 830 metrash, Burj Khalifa ėshtė vetėm njė nga arsyet pse Dubai ėshtė njė vend i njohur pėr arkitekturėn moderne. Kalaja Khalifa ishte vizioni i firmės sė arkitekturės sė Ēikagos, e cila gjithashtu krijoi Kullėn Willis (mė parė Kulla e Sears). Shembuj tė tjerė tė arkitekturės mahnitėse pėrfshijnė Burj Al Arab dhe The World  njė arkipelag artificial qė i ngjan njė hartė botėrore.

2. Berlini

Reichstag qė ndriēon natėn, shtėpia e parlamentit Gjerman. Ky vizion i bukurisė ėshtė vetėm njė arsye pėr tė vizituar mrekullinė e Berlinit. Gjithashtu ka edhe struktura tė tjera tė arkitekturės sė freskėt, duke pėrfshirė Qendrėn Sony tė Potsdamer Platz, muzeun Altez dhe Das Rotes Rathaus.

3. Ēikago

Porta nė formė tė resė (foto) dhe kulla Willis (e njohur edhe si kulla Sears) janė disa mrekulli arkitekture tė populluara shumė nga turistėt. Qyteti Windy ishte gjithashtu shtėpia e arkitektit tė madh Frank Lloyd Wright. Merrni njė tur nėse keni mundėsi nė shtėpinė dhe studion e tij pėr tė parė laboratorin e tij arkitektonik, ku ai krijoi ide tė mahnitshme dhe eksperimentoi me koncepte tė shumta tė projektimit.

4. New York

Statuja e Lirisė  ndėrtesa mė e lartė nė Nju Jork  ėshtė shembulli mė i fundit i arkitekturės mahnitėse tė qytetit. Dhe kush mund tė harrojė thesaret e tjera tė Big Apple, duke pėrfshirė The Highline, ndertesen perandorake, Parkun Qendror, Qendra Rockefeller, sheshin e kohės dhe ndėrtesėn Chrysler.

5. Pekini

Arkitektėt filluan ndėrtimin e murit tė madh tė Kinės gjatė shekullit tė 7 para Krishtit pėr tė mbrojtur Perandorinė Kineze. Sot, miliona turistė udhėtojnė pėr tė parė kėtė mrekulli mahnitėse dhe kėnaqėsi tė tjera arkitekturore tė mbushura me historinė e lashtė kineze, pėrfshirė qytetin e ndaluar nė Pekin.

6. Roma

Megjithėse Romakėt birėsuan aspekte tė arkitekturės sė lashtė greke, Roma, Italia, ende u pėrfshi nė listėn e qyteteve me arkitekturėn mė mahnitėse. Qyteti ka arkitekturė tė pashme, e dėshmuar nga bukuria e Koloseumit (foto). Ėshtė ndėrtuar nė vitin 72 pas Krishtit dhe konsiderohet si njė nga veprat mė tė mėdha tė arkitekturės dhe inxhinierisė romake. Turistėt gjithashtu mund tė shohin arkitekturėn e lashtė Romake nė Akueduktus, Panteon, Tempullin e Vesta, Vatikanin dhe Banjėn e Caracalla.

7. Shanghai

Shangai ėshtė i njohur pėr arkitekturėn moderne. Kulla Jin Mao (foto) dhe qendra botėrore financiare janė 2 nga ndėrtesat mė tė larta tė Azisė. Teatri i madh i Shangait, qendra e Himalajas e arkitektit Arata Isozaki dhe qendra orientale e artistit Paul Andreu janė tė gjitha arsyet pse ky qytet hyri nė listė. Dhe puna vazhdon, kulla e Shangait prej 121 katėsh pritet tė pėrfundojė deri nė vitin 2014, duke fituar titullin e saj tė ri si ndėrtesa mė e lartė nė Azi.

8. Athina

Vizitoni rrėnojat me famė botėrore nė Athinė, Greqi. Udhėtoni prapa nė kohė dhe mrekullohuni me punėn e skulptorėve dhe arkitektėve tė shumtė athinas. Tempulli i Athenit (foto), Partenoni dhe Tempulli i Poseidonit janė disa arsye pse kjo ėshtė njė strehė frymėzuese pėr ēdo arkitekt qė aspiron.

9. Barcelona

Puna e arkitektit Antoni Gaudi mund tė vėrehet nė tė gjithė Barcelonėn. Stili i tij i pllakėzuar me shumė ngjyra ėshtė i pranishėm ndonjėherė nė Park Güell (foto) dhe Casa Batlló. Gaudi gjithashtu krijoi La Sagrada Familia, por vdiq para se puna e tij tė pėrfundonte. Skulptorėt kanė vazhduar tė punojnė nė bazilikėn, e cila ėshtė gjithashtu njė atraksion popullor turistik. Puna ėshtė planifikuar tė pėrfundojė deri nė vitin 2026.

10. Parisi

Katedralja Notre Dame e Parisit  njė shembull i shkėlqyer i arkitekturės gotike franceze  ėshtė njė atraksion i njohur turistik. Qyteti ka edhe vende tė tjera tė nxehta me arkitekturė interesante, duke pėrfshirė kullėn Eifel, piramidėn e Luvrit, harkun e madh tė mbrojtjes, Qendra Georges Pompidou, harkun e triumfit dhe Basilica Sacre Coeur. Jini tė mahnitur nga arkitektura mahnitėse nė qytetin e dritės.