Sėmundjet e zemrės janė problemi kryesor shėndetėsor qė vret gra (jo nga kanceri-njė mit tė pėrbashkėt).
Perspekti sjell disa kėshilla tė rėndėsishme qė do tė mundėsojnė mbrojtjen e zemrės.
Ushqimet e skuqura dėmtojnė zemrėn
Ushqimet e skuqura, tė shpejta dhe me shumė kripė mund tė shkaktojnė atak nė zemėr. Kėshtu, pakėsoni nė mėnyrė tė konsiderueshme ushqimet e skuqura, apo ato qė shiten nė fast food-e, pasi duke i zėvendėsuar me perime dhe fruta, mund tė ulni deri nė 30% mundėsinė njė infarkti nė zemėr. Ėshtė konkluzioni qė kanė nxjerrė njė grup studiuesish nga njė studim mbi zakonin e tė ushqyerit, i cili ka pėrfshirė mbi 16 mijė persona nė 52 shtete. Dieta tipike e botės perėndimore ėshtė shumė e pasur me yndyrna, mish dhe kripė, tė gjitha kėto ushqime venė nė rrezik shėndetin kardiovaskular.
Pi mė shumė ēaj
Meshkujt qė pinė 2 filxhanė ēaji nė ditė kanė 25% mė pak mundėsi pėr tė vdekur nga sėmundjet e zemrės sesa ata qė rrallė e vėnė nė gojė. Arsyeja: flavonoidet nė ēaj, jo vetėm pėrmirėsojnė aftėsinė e enėve tė gjakut pėr t'u qetėsuar, por gjithashtu hollojnė gjakun, duke reduktuar koagulimin.
Hani fruta dhe perime
Njė dietė e shėndetshme ju ndihmon tė zvogėloni rrezikun e zhvillimit tė sėmundjeve tė zemrės, dhe gjithashtu mund t'ju ndihmojė tė rrisni mundėsinė e mbijetimit tė sulmit tė zemrės. Duhet tė provoni tė keni dietė tė balancuar qė pėrmban sasi tė mėdha frutash dhe perimesh, peshk, dhe ushqimet si: buka e zezė apo e plotė, pasta dhe oriz. Rri larg ushqimeve siē janė biskota, torta, brumėrat e ndryshme, produkteve tė qumėshtit qė janė me dozė tė lartė tė yndyrės sė ngopur (saturated) dhe sheqerit.
Dieta
Pėrdorni njė dietė tė pasur me fruta, perime, drithėra, peshk qė mbrojnė zemrėn. Limitoni konsumimin e yndyrave, si mish, djathė, gjalpė, qumėsht. Pėrdorni groshėt dhe thjerrėzat nė vend tė mishit. Frutat dhe perimet janė parandaluesit kryesorė jo vetėm tė sėmundjeve tė zemrės por edhe tė kancerit, shprehen kardiologėt.
Ushqimet qė duhen evituar
Mishi i konservuar ose i tharė, sallamet, djathėrat e vjetėr, peshku nė vaj, brumėrat me vezė, ėmbėlsirat, ēokollata, sasitė mė tė mėdha tė alkoolit, gjalpi, dhjami, frutat e konservuara dhe ushqimi i thartė.
Ushqimet qė pėrmbajnė kalium pėr zemrėn
Pėr tė zgjidhur problemin dhe rivendosur njė ekuilibėr rreth harxhimit tė tepėrt tė natriumit, popujt e vendeve perėndimore duhet tė konsumojnė mė shumė kalium. Mire do tė ishte qė tė konsumohej 4 herė mė shumė kalium se sa natrium. Njė ushqim i ekuilibruar mund tė sjellė vendosjen e njė ekuilibri tė duhur. Ja pse konsumi i natriumit duhet ulur dhe tė mos kalojė 2.5 gramė nė ditė. Duhen shmangur sallamėrat, supat e pėrgatitura nė mėnyrė industriale, gjellėt e fabrikuara dhe qė kanė shumė kripė, etj.