Ushqimet qė rrisin numrin e rruazave tė kuqe nė gjak

Rruazat e kuqe tė gjakut janė tė rėndėsishme pėr transportin e gjakut tė pasur me oksigjen nė indet e trupit dhe heqjen e dioksidit tė karbonit nga trupi.

Rruazat e kuqe tė gjakut janė tė kuqe sepse ato pėrmbajnė njė proteine tė pasur me hekur tė njohur si hemoglobinė, e cila ėshtė e kuqe e ndritshme. Me kalimin e kohės, rruazat e kuqe tė gjakut mbi pėrdoren dhe vdesin. Palca e eshtrave vazhdimisht prodhon rruaza tė kuqe tė gjakut. Disa ushqime rrisin prodhimin e rruazave tė kuqe tė gjakut mė shumė se disa ushqime tė tjera.

Anemi

Anemia ėshtė njė gjendje nė tė cilėn trupi juaj prodhon shumė pak rruaza tė kuqe tė gjakut, ose ēdo qelizė pėrmban shumė pak hemoglobinė. Lloji mė i zakonshėm i anemisė ėshtė mungesa e hekurit - shkaku zakonisht lidhet me konsumimin e ulėt tė hekurit nė dietė. Zyra e Supplementeve Dietare rekomandon qė burrat dhe gratė e rritur tė konsumojnė tė paktėn 8 mg hekur nė ditė, ndėrsa femrat e moshės nė menstruacione kanė nevojė pėr mė shumė, rreth 18 mg nė ditė. Konsumimi i ushqimeve tė pasura me vitaminė C tė tilla si fruta dhe agrume ndihmon gjithashtu nė rritjen e hekurit. Femrat kanė nevojė pėr tė paktėn 75 mg dhe burrat pėr 90 mg vitaminė C nė ditė.

Ushqimet e pasura nė hekur

Trupi juaj pėrdor mineralet e hekurit pėr prodhimin e hemoglobinės. Hemoglobina ndihmon nė transportimin dhe ruajtjen e oksigjenit nė trup. Konsumimi i ushqimeve tė pasura me hekur mund tė parandaloje aneminė dhe ndihmon nė mbajten e tė gjitha qelizave tuaja nė nivele tė mira me oksigjen. Burimet e hekurit pėrfshijnė mish i kuq, mish i organeve si veshka dhe mėlēia, fasule, thjerrėza, perimet me gjethe jeshile tė errėt si spinaq dhe lakėr jeshile, kumbulla tė thata, rrush tė thatė dhe e verdha e vezės.

Ushqimet e pasura me acidin folik

Acidi folik, i njohur gjithashtu si vitamina B9, ėshtė njė kompleks vitamine-B qė ndihmon trupin nė prodhimin e rruazave tė kuqe tė gjakut. Pacientėt me nivele tė ulėta tė acidit folik shpesh zhvillojnė anemi. Pacientėt mund tė rrisin rruazat e kuqe tė gjakut nė trup duke konsumuar ushqime tė pasura me acid folik. Shembuj tė ushqimeve me sasi tė larta tė acidit folik pėrfshijnė buka dhe drithėra, perimet me gjethe jeshile si spinaq, fasule tė thata, bizele dhe arra.

Ushqimet e pasura me vitaminė B-12

Vitamina B-12 ėshtė njė kompleks i vitaminės-B qė ėshtė e rėndėsishme pėr sintezėn e ADN-sė dhe prodhimin e rruazave tė kuqe tė gjakut nė palcėn e eshtrave. Nivelet e ulėta tė B-12 tė ēojė nė ndarjen e rruazave jo normale nė palcėn e kockave qė rezulton nė prodhimin e rruazave e kuqe tė gjakut tė mėdha dhe tė papjekura tė njohura si megaloblasts. Pacientėt me megaloblasts vuajnė nga anemia megaloblastike, sepse rruazat e kuqe abnormale tė gjakut nuk mund tė ruajė apo tė transportojnė oksigjen nė inde. Burimet e vitaminės B-12 janė mėlēia e viēit, peshku, mish i kuq, vezė, qumėsht, produkte tė qumėshtit, drithėra tė fortifikuara qe perdoren per mėngjes si korn-fleks.