A mundet vitamina C tė jetė njė zėvendėsues i USHTRIMEVE?

Njė tabletė Berocca nė ditė ėshtė po kaq efektive sa ecja nė pėrmirėsimin e shėndetit tė zemrės tek personat obezė.

Suplementet e pėrditshme tė vitaminės C me 500 mg cilėsohen tė jenė po kaq tė mira sa ecja.

Ndihmon nivelet e ulta tė proteinės Et-1, qė ngushton enėt e gjakut.

Enėt e ngushtuara tė gjakut nėnkuptojnė qė ėshtė e vėshtirė pėr ta shtyrė gjakun nė tė gjithė trupin.

NHS thotė se njė i rritur duhet tė marrė njė tabletė 40 mg nė ditė, nė Shtetet e Bashkuara kjo tabletė ėshtė 90 mg pėr njė burrė dhe 75 mg pėr njė grua, njė tabletė Berocca ka 476 mg vitaminė C.

Ėshtė zbuluar se njė dozė ditore prej 500 mg vitaminė C ka tė njejtin efekt nė trup si ecja e rregullt nė pėrmirėsimin e shėndetit tė zemrės sė njė personi obez. Personat e rritur qė janė mbi peshė dhe obezė kėshillohen tė bėjnė ushtrime rregullisht pėr tė pėrmirėsuar shėndetin e tyre.

Por mė shumė se 50% nuk e pėrfillin kėtė rekomandim. Shkencėtarėt tashmė kanė sugjeruar qė marrja e njė tableti me vitaminė C ēdo ditė, ėshtė ekuivalente me nje tabletė Berocca, dhe kanė tė njėjtin efekt me ushtrimet e rregullta fizike. Enėt e gjakut tė personave qė janė mbi peshė ose obezė tregojnė aktivitet shumė tė lartė tė njė proteine, endotelin (ET)-1.

Enėt e gjakut me nivel tė lartė tė kėsaj proteine janė mė tė rrezikuara qė tė ngushtohen. Ky ngushtim i enėve tė gjakut tregon se enėt e gjakut pėrgjigjen mė pak ndaj ndryshimeve qė kėrkon rrjedhja e gjakut, duke rritur kėshtu rrezikun pėr sėmundje kardiovaskulare tek njė person.

Studimet e mėparshme kanė zbuluar se ushtrimet ndihmojnė pėr tė reduktuar aktivitetin e proteinės ET-1. Por shumė njerėz mbipeshė dhe obezė shumicėn e kohės pėrdorin justifikimet qė tė mos kryejnė ushtrimet nė njė rutinė ditore.

Nė kėtė studim, shkencėtarėt nė Universitetin e Kolorados ekzaminuan edhe njė herė tjetėr tabletat e vitaminės C, pėr tė cilat nė tė shkuarėn u zbulua qė pėrmirėsojnė funksionin e enėve tė gjakut, dhe ngadalėsojnė aktivitetin e ET-1.

Zbulimet e tyre, tė cilat do tė prezantohen nė Konferencėn e 14 Ndėrkombėtare nė Endothelin: Psikologjia,Patopsikologjia dhe Terapia, sugjerojnė se tableta e vitaminės C mund tė ketė pėrfitime tė ngjashme nė shendetin e zemrės sė njė personi njėlloj si ushtrimet fizike.

35 persona sedentarė, mbipeshė dhe obezė u studiuan pėr njė periudhė 3 mujore. 12 nga pjesėmarrėsit morėn tableta tė vitaminės C ēdo ditė, ndėrsa 15 prej tyre bėnė trajnim aerobik me ushtrime fizike. Shkencėtarėt matėn paraprakisht presionin e gjakut, nivelet e proteinės ET-1 para dhe pas ēdo nderhyrje.

Kėrkuesit zbuluan se dozat e pėrditshme prej 500 mg me vitaminė C, zvogėlonin nivelet e proteinės ET-1 nė sasinė qė e zvogėlonte edhe ecja.

NHS rekomandon se tė rriturve u duhet njė dozė prej 40 mg vitaminė C ēdo ditė, duke shtuar se duhet ta merrni vitaminėn C qė ju duhet pėrmes njė diete ditore. Ka afėrsisht 45 mg vitaminė C nė njė portokall me madhėsi mesatare, ndėrsa njė dozė Berocca pėrmban 476 mg tė vitaminės.

Gjithėsesi njė dozė kaq e madhe prej mė shumė se 1000 mg nė ditė mund tė shkaktojė dhimbje stomaku, diarre dhe marrje mendsh. NHS shton:  Tė marrėsh njė dozė prej 1000 mg vitaminė C nė ditė mund tė shkaktojė ndonjė dėmtim.

Ndėrkohe qė nė Shtetet e Bashkuara, Instituti Kombėtar i Shėndetit kėshillon qė njė burrė ka nevojė pėr 90 mg vitaminė C, ndėrsa njė grua ka nevojė pėr 75 mg nė ditė.