Arti pamor.

Arti pamor ėshtė art, i cili si formė tė komunikimit pėrdor gjuhėn pamore.

Arti pamor (arti plastik, arti hapėsinor, arti figurativ) ėshtė art, i cili si formė tė komunikimit pėrdor gjuhėn pamore. Ai ėshtė pjesė e pėrgjithshme e botės sė artit, tė cilės i pėrkasin edhe : letėrsia, muzika, loja (vallja), aktrimi, filmi, e tė tjera. Arti pamor dallohet nga artet tjera, sepse atė e pėrjetojmė, para sė gjithash, vizualisht-duke e shikuar.

Gjuha e artit pamor

Pėrderisa letėrsia shprehet pėrmes fjalės, muzika pėrmes tingullit, loja (vallja) pėrmes lėvizjes, arti pamor shprehėt pėrmes formave: vijės, ngjyrės dhe vėllimit.

Forma- pamje apo figurė, krijon edhe emrin e kėtij arti. Ky art mund tė quhet edhe ndryshe- arti plastik (shpreh prekshmėrinė e kėtij arti), e quajnė edhe art sipėrfaqėsor (pėrmes sė cilės theksohet se arti pamor paraqitet nė hapėsirė, pėr dallim nga muzika e cila shprehet nė kohė).

Andaj, tė shikosh nė aspektin pamor, don tė thotė njėsoj sikur nė letėrsi tė lexosh. Qėllimi i kulturės pamore qėndron nė atė se drejton nė leximin e pamjes, figurės apo objektit.

Format pamore kanė kuptimin e vet, i cili mund tė kuptohet me njohjen e gjuhės pamore. Strukturėn e gjuhės pamore nuk e bėjnė shkronjat, fjalėt, si tek gjuhėt konvencionale, por elementet pamore: pika, vija, rrafshi, sipėrfaqja, vėllimi, hapėsira dhe kompozicioni.

Kompozicioni ka edhe elementet e veta, sipas tė cilave elementet pamore renditen dhe krijojnė tėrėsinė. Artet pamore sipas mjeteve shprehėse ndahen nė: vizatim, grafikė dhe pikturė, kėto janė ngushtė tė lidhura me rrafshin dhe skulpturėn, arkitekturėn dhe urbanizmin (tė cilat paraqiten nė hapėsirė).

Gjuha pamore mund tė dallohet, pjesėrisht, racionalisht (mendimi) dhe pjesėrisht me intuitėn figurative. Ne mund tė flasim vetėm pėr veprėn objektive dhe formale-racionale, kurse pjesa e dytė-irracionalja dhe subjektiviteti i takojnė botės sė individit.

Teknikat e artit pamor

Vizatimi

Grafika

Piktura

Skulptura

Arkitektura

Urbanizmi